sábado, 18 de marzo de 2017

Aneis e Satélites Pastores

Os satélites pastores son pequenas lúas que, por mor da súa influencia gravitatoria, manteñen agrupado o material dos aneis nos planetas xigantes.
Os aneis de Saturno son os máis coñecidos, grandes e visibles. Esténdense uns 200.000 quilómetros ao redor do planeta, pero son moi planos, apenas teñen unhas decenas de metros de espesor.

                                                                         Aneis de Saturno

Os demais planetas xigantes gaseosos do Sistema Solar tamén teñen aneis, aínda que moito menos espectaculares que os de Saturno e prácticamente invisibles ata coa maioría de telescopios.

Para que estes aneis mantéñanse estables, existen uns satélites que os pastorean. Estas lúas orbitan no interior ou nos bordos dos sistemas de aneis e contribúen a que estes teñan uns límites ben definidos. Como? Grazas á gravidade, algúns materiais que pasan cerca do satélite pastor son enviados de novo sobre o anel; outros son expulsados cara ao exterior ou terminan caendo sobre o propio satélite pastor.

Saturno, que ten os aneis máis espectaculares do Sistema Solar, dispón de varios satélites pastores. Prometeo e Pandora confinan o anel F nunha fina franxa de material. Pandora é o satélite exterior e Prometeo, algo máis grande, o satélite interior. Consentes é responsable da existencia do maior oco entre aneis, a división de Cassini. Outros satélites pastores de Saturno son Atlas, pastor do anel A; Dafne, responsable da División Keeler, e Pan, responsable da División de Encke.

                                                                      Pastores de Saturno

Júpiter tamén ten aneis e lúas pastoras, como Metis e Adrastea, que pastorean un dos seus aneis interiores de Júpiter. Ao estar ambos no interior do límite de Roche do planeta é posible que o material do anel proveña dos propios satélites xa que estes atópanse en condicións próximas á ruptura polos efectos de marea de Júpiter.

Coñécense satélites pastores noutros planetas con aneis. Así, o planeta Urano ten ás lúas Cordelia e Ofelia que actúan como pastoras interior e exterior do seu anel Épsilon. Pola súa banda, o planeta Neptuno ten polo menos un satélite pastor, Galatea, responsable de manter no seu sitio ao anel Adams.
Como funciona o sistema de satélites pastores

O satélite pastor acelera as partículas do anel exterior e frea ás do interior, co cal ábrese unha brecha cuxa anchura depende da masa do satélite.

                          Pastores de Saturno

Seguindo as leis da física, unha partícula interior móvese máis rápido que unha exterior. Como consecuencia, o satélite (que está no medio) adianta ás exteriores e é adiantado polas interiores. Ao pasar cerca, a súa influencia gravitatoria atrae estes materiais de forma que frea aos que pasan polo interior (máis cerca do planeta) e acelera aos que pasan polo seu exterior.

A forza que o satélite exerce sobre cada partícula interior oponse á dirección do seu movemento orbital; xa que logo, ao freala, faia caer a unha órbita máis baixa. Esa mesma forza actúa ao revés sobre as partículas exteriores, é dicir, empúxaas na mesma dirección do seu movemento orbital; isto afástaas a unha órbita máis alta. Deste xeito, o satélite pastor limpa de materiais o camiño a un e outro lado da súa traxectoria e mantén os aneis en orde.

Ningún comentario:

Publicar un comentario